Paranoïde-, schizoïde- en schizotypische persoonlijkheidsstoornissen zijn zogenaamde ‘cluster a’ persoonlijkheidsstoornissen. Mensen met een van deze stoornissen hebben moeite met sociale contacten en gedragen zich in de ogen van anderen vaak vreemd. Ze leven vaak teruggetrokken uit het maatschappelijk leven. Hun emoties en gevoelens zijn extreem, ontbreken of passen niet bij de situatie.

Symptomen van deze persoonlijkheidsstoornissen:

• Paranoïde persoonlijkheidsstoornis
  Iemand met een paranoïde persoonlijkheidsstoornis denkt vaak dat anderen hem of haar expres willen vernederen of afwijzen. Hij of zij is jaloers, achterdochtig en wantrouwend en trekt zelfs de betrouwbaarheid van familie en vrienden in twijfel.
• Schizoïde persoonlijkheidsstoornis
  Mensen met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis kunnen hun gevoelens slecht uiten en komen vaak kil en gevoelloos over. Ook staan ze onverschillig ten opzichte van sociale relaties en verlangen niet of nauwelijks naar intieme relaties. Ze doen dingen liever alleen.
• Schizotypische persoonlijkheidsstoornis
  Deze mensen gedragen zich in de ogen van anderen vaak wat ‘raar’. Ze praten in zichzelf, zijn argwanend en vertellen onsamenhangende verhalen. Ook zien ze er vaak anders uit dan de meeste mensen, bijvoorbeeld door afwijkende of onverzorgde kleding en haardracht.

Oorzaken van paranoïde-, schizoïde- en schizotypische persoonlijkheidsstoornissen

Waarschijnlijk ontstaan persoonlijkheidsstoornissen door een combinatie van psychische, lichamelijke en sociale factoren. Bijvoorbeeld:

Psychisch

• Een sterk emotioneel karakter.
• Niet zo stevig in de schoenen staan.

Lichamelijk

• Een afwijking in de manier waarop de hersenen ‘boodschappen doorgeven’.

Sociaal

• Ernstige problemen in de vroege jeugd, bijvoorbeeld verlating door een ouder.
• Lichamelijk en/of seksueel geweld.