Een psychose is een psychische aandoening waarbij iemand het normale contact met de werkelijkheid gedeeltelijk of helemaal kwijt is. Mensen met een psychose zien allerlei vreemde, bijzondere dingen om zich heen gebeuren die anderen niet zien. Daarom kunnen zij de wereld als vreemd, overweldigend en angstaanjagend ervaren. Een psychose kan een kenmerk zijn van verschillende psychische ziekten, waaronder depressie, manisch-depressiviteit en schizofrenie.

‘Positieve’ en ‘negatieve’ symptomen van psychose

Bij psychoses wordt onderscheid gemaakt tussen ‘positieve’ en ‘negatieve’ symptomen.

Positieve symptomen zijn onderverdeeld in:

• Hallucinaties:
  Dingen horen, zien, voelen of ruiken die anderen niet waarnemen. Stemmen horen komt het meest voor. Bij sommige mensen geven die stemmen voortdurend commentaar of advies. Bij anderen geven ze (gevaarlijke) opdrachten.
• Wanen:
  Denkbeelden die niet overeenkomen met de realiteit en waar iemand met logisch redeneren niet vanaf te brengen is.

Onder positieve symptomen vallen ook verwardheid en te snel, te langzaam of chaotisch denken. Gedachten zijn dan onsamenhangend en moeilijk te sturen. Iemand gaat anders praten of reageren en heeft moeite anderen te begrijpen.

Negatieve symptomen zijn:

• Weinig of geen energie hebben.
• Belangstelling kwijtraken voor sociale contacten, werk of hobby’s.
• Opzien tegen dagelijkse dingen als huishoudelijke taken of de persoonlijke verzorging.
• Weinig praten.
• Nauwelijks initiatief tonen.
• Achterdochtig zijn.

Signalen van een naderende psychose

Een psychose kan plotseling optreden. De verschijnselen kunnen iemand zo angstig, agressief of depressief maken dat er gevaar ontstaat voor zichzelf of de omgeving. Ook kan iemand zich tijdens een psychose isoleren en verwaarlozen, waardoor hij of zij ondervoed en vervuild raakt. Een psychose kan ook langzamer ontstaan, bijvoorbeeld als gevolg van stress. Het begint dan meestal met lichte verschijnselen die lijken op de negatieve symptomen.